លោក ស៊ីនហ្សូ អាបេ នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន |
កម្ពុជានិងជប៉ុន ដែលពិតមែនតែមានទំនាក់ទំនងមិត្តភាពរវាងគ្នាអស់រយៈពេល៦០ឆ្នាំកន្លងមកហើយ ទើបតែស្និទ្ធស្នាលគ្នាខ្លាំង ចាប់ពីដើមទសវត្សរ៍ទី៩០មកតែប៉ុណ្ណោះ។
គឺប្រវត្តិសាស្ត្រដែលជាអ្នកបានញែកប្រទេសទាំងពីរឲ្យដាច់ឆ្ងាយពីគ្នា អស់រយៈពេលជាង៣០បា្លយឆ្នាំ។
នៅខែមីនាឆ្នាំ១៩៤៥ នាពេលដែលកងទ័ពជប៉ុនបានចូលកាន់កាប់ឥណ្ឌូចិន ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរនរោត្តម សីហនុព្រះអង្គទ្រង់បានរេទៅរកមហាអំណាចអាស៊ីមួយនេះបានមួយរយៈខ្លីតែប៉ុណ្ណោះ ពីព្រោះក្រោយពីជប៉ុនបានចាញ់សង្គ្រាមលោកលើកទីពីរនៅខែសីហាឆ្នាំ១៩៤៥ កងទ័ពនិងអាជ្ញាធរបារាំងបានវិលមកគ្រប់គ្រងប្រទេសកម្ពុជាវិញ។ក្រោយមក កម្ពុជានិងជប៉ុនបានបែកគ្នា បានចែកផ្លូវគ្នាដើរ ដោយហេតុតែសង្គ្រាមត្រជាក់។ ជប៉ុនប្រជាធិបតេយ្យបានទៅត្រូវគ្នានឹងបស្ចិមលោក ជាពិសេសត្រូវគ្នានឹងសហរដ្ឋអាមេរិក។ កម្ពុជាវិញអព្យាក្រឹត រួចហើយបានរេប៉ុន្មានឆ្នាំទៅខាងសហរដ្ឋអាមេរិក តាមរយៈរបបសាធារណរដ្ឋរបស់លន់ នល់ និងក្រោយមកទៀត បានក្លាយជាប្រទេសកុម្មុយនីស្តរណបចិន មុននឹងរណបសូវៀតនៅក្នុងទសវត្សរ៍ទី៨០។
គេត្រូវរង់ចាំរហូតដល់កិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ១៩៩១ ទើបឃើញជប៉ុនចេញមុខដើរតួនាទីសំខាន់នៅក្នុងអភិក្រមនៃការកសាងស្ថាបនាកម្ពុជាឡើងវិញ។ គួរគូសបញ្ជាក់ថា តាំងពីឆ្នាំ១៩៩២រហូតមកទល់សព្វថ្ងៃ ជាមធ្យមភាគ ជប៉ុនផ្តល់ជំនួយឲ្យកម្ពុជាប្រមាណ១០០លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ ជាពិសេសដើម្បីជួសជុល ឬកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងបង្កើតធនធានមនុស្ស។
ជាផ្លូវការ រដ្ឋាភិបាលជប៉ុនបន្តបន្ទាប់គ្នាបានអះអាងថា ខ្លួនបានសម្រេចចិត្តមកជួយ កម្ពុជាដោយសារតែប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជាក្រោយរបបខ្មែរក្រហមស្រដៀងគ្នានឹងប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ជប៉ុនក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ពោលគឺប្រទេសបានខ្ទេចខ្ទី រីឯប្រជាជនក៏បានស្លាប់អស់ច្រើនដែរ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ ជំនួយដ៏ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់របស់ជប៉ុនដល់កម្ពុជានេះ ចង់ឬមិនចង់ វាឋិតនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ទីក្រុងតូក្យូ(Tokyo) ក្នុងការពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ជប៉ុន នៅកម្ពុជាដាច់ដោយឡែកនិងនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ជាទូទៅ។ យុទ្ធសាស្ត្រនេះ មានគោលដៅជាសារវន្តចំនួនពីរ។ ទីមួយ ជំនួយទាំងអស់នេះ វាឆ្លើយតបទៅនឹងមហិច្ឆតារបស់ជប៉ុន ក្នុងនាមជាមហាអំណាចអាស៊ី ដែលចង់ដើរតួនាទីកាន់តែសំខាន់ នៅក្នុងទ្វីបអាស៊ី។ ទីពីរ តាមរយៈជំនួយទាំងអស់នេះ ជប៉ុនចង់កាត់បន្ថយឬខ្ទប់ឥទ្ធិពលកាន់តែខ្លាំងឡើងជាលំដាប់របស់ចិនទៅលើបណ្តាប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ដាច់ដោយឡែក ទៅលើកម្ពុជាជាពិសេស និងទៅទ្វីបអាស៊ីជាទូទៅ។ និយាយបែបផ្សេង ជំនួយសេដ្ឋកិច្ចទាំងអស់នេះ គឺជាឧបករណ៍នយោបាយនិងភូមិសាស្ត្រនយោបាយក្នុងការប្រជែងឥទ្ធិពលជាមួយចិននៅក្នុងតំបន់។
គឺនៅក្នុងបរិបទនេះហើយ ដែលគេអាចយល់ពីទំនាក់ទំនងបួនគន្លាក់ត្រួតពីលើគ្នារវាងជប៉ុននិង កម្ពុជា។ គន្លាក់ទីមួយ គឺទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី ដែលមានមូលដ្ឋាននៅលើជំនួយនិងប្រាក់កម្ចីច្រើនរយលានដុល្លាររបស់ជប៉ុនដល់កម្ពុជាក្នុងមួយឆ្នាំៗ ព្រមទាំងការពង្រឹងសហប្រតិបត្តិការផ្សេងៗ ដូចយ៉ាងនៅលើវិស័យវប្បធម៌ អប់រំជាតិ ទេសចរណ៍ និងសុខាភិបាល។ គន្លាក់ទីពីរ គឺទំនាក់ទំនង នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃជំនួបកំពូលរវាងជប៉ុន និងបណ្តាប្រទេសតាមដងទន្លេមេគង្គ រួមមានភូមា ថៃ ឡាវ កម្ពុជា និងវៀតណាម។ គឺនៅក្នុងទំនាក់ទំនងគន្លាក់ទីពីរនេះហើយ ដែលជប៉ុនបាននឹងកំពុងបន្តផ្តល់ប្រាក់រាប់រយលានដុល្លារ ដើម្បីសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតភ្ជាប់គ្នាបណ្តាប្រទេសតាមដងទន្លេមេគង្គទាំងនេះ។ គន្លាក់ទីបីនៃទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជានិងជប៉ុន វា ប្រព្រឹត្តទៅនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌជំនួបកំពូលរវាងអាស៊ាន និងជប៉ុន។ រីឯគន្លាក់ទីបួនវិញ គឺនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃទំនាក់ទំនងរវាងអង្គការសហប្រជាជាតិ និង កម្ពុជា។ គឺនៅក្នុងគន្លាក់ទីបួននេះហើយដែលគេ ត្រូវដឹងថា បើកុំតែបានជំនួយមុនគេបង្អស់របស់ជប៉ុនកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុននេះ ម្ល៉េះតុលាការខ្មែរក្រហមនឹងមិនអាចកើតចេញជារូបរាងបានឡើយ។
និយាយរួម ទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងជប៉ុន នាអំឡុងពេលជាង២០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បាននិងកំពុងបន្តមានលក្ខណៈកាន់តែស្និទ្ធស្នាលឡើងជាលំដាប់។ ទំនាក់ទំនងនេះ “បរិសុទ្ធណាស់” បើយោងទៅតាមព្រះរាជបន្ទូលរបស់អតីតព្រះមហាក្សត្រ នរោត្តម សីហនុ ពីព្រោះមើលមួយភ្លែត ជប៉ុនក្នុងនាមជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ច ដូចជាមកជួយកម្ពុជា ក្នុងបុព្វហេតុមនុស្សធម៌សុទ្ធសាធ។ តែបើវិភាគឲ្យជ្រៅទៅ គេនឹងយល់ភ្លាមថា ជំនួយជប៉ុនដល់កម្ពុជា ក៏មានបង្កប់ទៅដោយប្រយោជន៍មួយចំនួនដែរ៕
ប្រភពពី៖ ខេមរភាសា
No comments:
Post a Comment